Pomimo licznych dowodów na bardzo korzystne działanie prozdrowotnej aktywności ruchowej, w grupie pacjentów z chorobą niedokrwienną serca, dochodzi bardzo często do drastycznego obniżenia jej poziomu. Uraz psychiczny związany z wystąpieniem zawału mięśnia sercowego, sprowokowanego niejednokrotnie przez wysiłek, a następnie narastający lęk przed dalszym pogarszaniem się stanu zdrowia, prowadzi do stopniowego ograniczania aktywności fizycznej.
Rehabilitacja kardiologiczna jest skuteczną i bezpieczną metodą pozwalającą zwiększyć aktywność fizyczną pacjentów dotkniętych chorobami układu sercowo-naczyniowego
Rehabilitacja kardiologiczna jest skuteczną i bezpieczną metodą pozwalającą zwiększyć aktywność fizyczną pacjentów dotkniętych chorobami układu sercowo-naczyniowego. Obejmuje ona, według współczesnej definicji, zaplanowane i skoordynowane działania podejmowane w celu zapewnienia pacjentom z chorobami układu sercowo-naczyniowego optymalnego poziomu sprawności fizycznej, dobrostanu psychicznego i adaptacji do życia w społeczeństwie.
Zasadniczym elementem rehabilitacji kardiologicznej jest zwiększenie aktywności fizycznej. Choć mechanizmy odpowiadające za ochronny wpływ aktywności fizycznej na serce u pacjentów dotkniętych chorobą niedokrwienną serca nie zostały do końca poznane. Uważa się, że są one związane ze zmniejszeniem niedokrwienia mięśnia sercowego oraz wpływem na obwodowe mięśnie szkieletowe. Zwiększenie aktywności ruchowej w populacji dotkniętej chorobami układu sercowo-naczyniowego wiedzie do zahamowania rozwoju, a nawet zmniejszenia procesu miażdżycowego. Niemniej jednak jej najbardziej odczuwalnym w życiu codziennym skutkiem jest poprawa wydolności układu krążeniowo-oddechowego, a co za tym idzie lepsza kondycja psychofizyczna. Opisane efekty przyczyniają się do spowolnienia rozwoju choroby i zmniejszenia umieralności ogólnej nawet o 27% oraz skrócenia czasu leczenia zaostrzeń choroby.
Istotnym elementem warunkującym akt seksualny, szczególnie u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego, jest także ogólna tolerancja wysiłku (wydolność fizyczna).
Istotnym elementem warunkującym akt seksualny,
szczególnie u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego,
jest także ogólna tolerancja wysiłku (wydolność fizyczna)
Aktywność seksualna jest formą aktywności ruchowej, która tak jak i inne formy aktywności fizycznej, powoduje przyspieszenie częstości akcji serca i wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Aktywność seksualna związana jest z wydatkiem energetycznym na poziomie 2–3 MET w fazie przed orgazmem i 3–4 MET w czasie orgazmu. Posiadanie dobrej tolerancji wysiłku skutkuje jedynie umiarkowanym pobudzeniem układu sercowo-naczyniowego (wzrost ciśnienia tętniczego krwi i częstości akcji serca) stymulowanego aktywnością seksualną i ogranicza ryzyko pojawienia się zdarzeń niepożądanych.
Kierowana do pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego lub z czynnikami ryzyka tych chorób terapia ruchem, jest podstawowym elementem nowoczesnej rehabilitacji kardiologicznej. Jak dowiodły obserwacje, ma to korzystny wpływ na tolerancję wysiłku oraz wpływa pozytywnie na ograniczenie niekorzystnego wpływu na naczynia tętnicze modyfikowalnych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Działanie to doprowadza do spowolnienia i zmniejszenia nasilenia procesu miażdżycowego w całym układzie tętniczym, w tym tętnicach odpowiedzialnych za erekcję.
Terapia ruchem ma korzystny wpływ na tolerancję wysiłku oraz prowadzi do spowolnienia i zmniejszenia nasilenia procesu miażdżycowego w całym układzie tętniczym, w tym tętnicach odpowiedzialnych za erekcję
Prozdrowotna aktywność ruchowa, będąca składową cyklu rehabilitacji kardiologicznej, ma udowodnione, korzystne działanie na wzrost tolerancji wysiłku jak i na istotne zmniejszenie natężenia zaburzeń erekcji (Kałka D. i wsp. Association between physical exercise and quality of erection in men with ischaemic heart disease and erectile dysfunction subjected to physical training Kardiol. Pol. 2013 T.71 nr 6; s.573-580). Co więcej, na uzyskane efekty nie ma wpływu intensywność treningu kardiologicznego (Kałka D. et al. Effect of Endurance Cardiovascular Training Intensity on Erectile Dysfunction Severity in Men With Ischemic Heart Disease. Am J Mens Health, 2015, Vol. 9(5) 360-369.). U pacjentów z chorobą niedokrwienną serca i zaburzeniami erekcji, poddanych rehabilitacji kardiologicznej, w mechanizmie poprawy jakości erekcji, istotne znaczenie odgrywa poprawa równowagi autonomicznej oceniana za pomocą natężenia powysiłkowej adaptacji częstości akcji serca do odpoczynku (Kałka D. et al. Heart rate recovery, cardiac rehabilitation and erectile dysfunction in males with ischaemic heart disease. Anatolian Journal of Cardiology, www.anatoljcardiol.com DOI:10.5152/AnatolJCardiol.2015.6122). Trening kardiologiczny może być przez pacjentów z powodzeniem prowadzony także w domu. Istotną zmianę częstości zaburzeń erekcji i wzrostu tolerancji wysiłku opisano przy zastosowaniu przez pacjentów po zawale mięśnia sercowego Nordic Walking (Begot I. et al., A home-based walking program improves erectile dysfunction in men with an acute myocardial infarction, American Journal of Cardiology, DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.amjcard.2014.12.007).
Zasadnicza różnica w teorii i metodyce prowadzenia treningu fizycznego pomiędzy osobami z chorobą niedokrwienną serca, a zdrowymi polega na odpowiednim doborze obciążeń i ciągłej kontroli treningu.
Prowadzone w ramach rehabilitacji kardiologicznej zwiększanie aktywności fizycznej powinno rozpoczynać się wstępną oceną stanu zdrowotnego pacjenta. Od jej wyników zależy planowanie, dostosowanych indywidualnie do danego pacjenta, treningów kardiologicznych, co pozwala zminimalizować niebezpieczeństwo pojawienia się skutków ubocznych. Występowanie bowiem poważnych incydentów sercowo-naczyniowych podczas nadzorowanych treningów jest bardzo rzadkie i wynosi 1/50 tys.–1/120 tys. pacjento-godzin ćwiczeń.
Prowadzone w ramach rehabilitacji kardiologicznej zwiększanie aktywności fizycznej powinno rozpoczynać się wstępną oceną stanu zdrowotnego pacjenta. Od jej wyników zależy planowanie, dostosowanych indywidualnie do danego pacjenta, treningów kardiologicznych, co pozwala zminimalizować niebezpieczeństwo pojawienia się skutków ubocznych
Chorzy, będący pod opieką Centrum Zdrowia Mężczyzny, rehabilitację kardiologiczną realizują według standardów opracowanych i zalecanych przez Polskie Towarzystwo Kardiologiczne. W jej skład wchodzą działania diagnostyczne (zestaw badań kardiologicznych) i treningi kardiologiczne.
Pakiet diagnostyczny pozwala ustalić indywidualną, dla każdego chorego, bezpieczną intensywność ćwiczeń. Treningi kardiologiczne są podstawowym elementem rehabilitacji kardiologicznej i realizowane są jako treningi wytrzymałościowe na cykloergometrach oraz treningi ogólnousprawniające, wzbogacone o elementy treningu siłowego. Każda jednostka treningowa trwa godzinę. Poza diagnostyką i treningami, program rehabilitacji kardiologicznej zawiera także elementy edukacji ukierunkowane na zwalczanie czynników ryzyka miażdżycy. Wszyscy uczestnicy programu rehabilitacji kardiologicznej podlegają stałemu nadzorowi kardiologicznemu, pozwalającemu na bieżąco modyfikować leczenie farmakologiczne i dostosowywać je do prowadzonego leczenia usprawniającego.
Diagnostykę i planowanie treningu prowadzi lekarz kardiolog z kilkunastoletnim doświadczeniem w dziedzinie rehabilitacji kardiologicznej, a prowadzenie i nadzór nad treningiem – zespół doświadczonych fizjoterapeutów.
Do dyspozycji chorych przeznaczono nowoczesny sprzęt do prowadzenia treningu kardiologicznego:
- ergometry rowerowe z pełnym automatycznym sterowanym obciążeniem zależnym od podstawowych parametrów fizjologicznych oraz ciągłym monitorowaniem zapisu EKG i stosowanego obciążenia;
- zestaw przyrządów do treningu ogólnorozwojowego i siłowego;
- zestaw niezbędnej aparatury medycznej do zabezpieczenia treningów i udzielania pierwszej pomocy.
Program kierowany jest do wszystkich osób, które chcą w sposób nadzorowany zwiększyć swoją aktywność ruchową, ze szczególnym uwzględnieniem pacjentów obciążonych czynnikami ryzyka lub chorobami układu krążenia takimi jak:
- leczona zachowawczo choroba niedokrwienna serca
- po przebytych ostrych zespołach wieńcowych
- po kardiochirurgicznym leczeniu choroby wieńcowej (CABG)
- po kardiochirurgicznych zabiegach na aparacie zastawkowym serca
- po przezskórnej plastyce naczyń wieńcowych (PCI)
- ze stabilną przewlekłą niewydolnością serca
- po przeszczepie serca
- z miażdżycą tętnic kończyn dolnych
- z naczyniopochodnymi zaburzeniami erekcji
- z czynnikami ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego (nadciśnienie tętnicze, otyłość, zaburzenia lipidowe, cukrzyca, zaawansowany wiek)
Ofertę uzupełniają liczne zabiegi odnowy biologicznej.
Dla pacjentów należących do grupy niskiego ryzyka wystąpienia sprowokowanych przez aktywność ruchową powikłań, którzy – z powodu miejsca zamieszkania – nie są w stanie brać udziału w rehabilitacji kardiologicznej prowadzonej w Centrum, przygotowaliśmy pakiet diagnostyczno- edukacyjny, pozwalający prowadzić prozdrowotną aktywność ruchową także w warunkach domowych..
W jego skład wchodzi:
- diagnostyka pozwalająca ocenić indywidualny próg wydolności fizycznej, a poprzez to bezpieczne natężenie prozdrowotnej aktywności ruchowej,
- edukacja o prawidłowych i nieprawidłowych reakcjach organizmu na wysiłek,
- przygotowanie zestawu ćwiczeń ogólnousprawniających, wykonywanych samodzielnie w warunkach domowych, z nauką techniki nordic walking i poradnictwem z zakresu zakupu odpowiedniego sprzętu.
